“Met Kerstmis wil je toch flink uitpakken”, staat er in de flyer van de supermarkt met daarbij foto’s van allerlei kant en klaar aan te schaffen pakketten met eten. Het is woensdagochtend, de bezorger met zoals altijd vrolijke stemming is net weg en ik word een beetje opstandig. “Helemáál niet”, denk ik. Mijn opa zei dit vroeger altijd. Via twee generaties heeft nu mijn dochter van bijna 4 de uitspraak overgenomen. Een traditie die ik graag voortzet in tegenstelling tot andere tradities.
Sinds een aantal jaar ervaar ik de druk rondom de feestdagen als groot. En ook als niet meer vanzelfsprekend om in mee te moeten gaan. Want wat leggen we onszelf, en onbedoeld anderen, toch een hoop toestanden op.
Het moet...
We moeten bij elkaar zijn, we moeten het gezellig hebben en als het dat niet is dan maken we het maar gezellig, want het is kerst. We moeten heerlijk eten en laten zien hoe goed we kunnen koken. Als je gelooft ga je naar de kerk. Je versiert je huis; een kerstboom en licht, veel licht, want het is donker en we moeten het licht maken.
Maar wat nu als het deze dagen donker voelt? Zwaar, niet vrolijk, een leegte in je hart? Als je verdrietig bent om wie er afgelopen jaar is overleden? Of dat deze “feestdagen” je doen denken aan jaren waarin je voor het laatst was met de persoon die je nu juist zo mist? Of er weer een jaar voorbij is zonder dat je dat zo gewenste kindje in je armen hebt mogen sluiten?
We persen ons in het plaatje, of toch niet?
Ik zie het als een trechter waar ieder van ons in lijkt te móeten persen in de decembermaand. Als de trechter aan de bovenkant nog breed is met al je gevoelens, komt er uit de trechter alleen nog maar: “Gezelligheid, warmte, samen”. Grote kans dat je meteen al voelt dat je niet in dat plaatje past, omdat je je niet gezellig en warm voelt. Er zijn immers één of meerdere mensen die je extra mist met deze dagen.
En als je omgeving hier wel aan meedoet pers je je gevoelens samen om maar in die trechter te passen. Er komt meer druk op, zowel op het gezellig moeten doen, als op je verdriet. En dat maakt vaak juist dat het op een ander moment extra hard en pijnlijk terugkomt.
Keer de trechter om
Als je je zo’n trechter voorstelt... Stel je dan ook eens voor dat je hem omdraait, waarbij je bovenin dat kleine gaatje als startpunt neemt en dan vervolgens alle ruimte hebt voor je gevoel.
Jezelf zijn en ruimte maken om jezelf te zijn. Hoe voelt dat? Als ik het alleen al typ, merk ik dat ik meer ademruimte krijg. Wat wil je het liefst? Wat heb je daarvoor nodig? Hoe ga je om met de “ja maars” in je hoofd?
Rouw tijdens de kerstdagen: wat kun je zelf doen?
Wat past bij jou? Misschien wil je een extra wandeling maken deze dagen. Letterlijk de ruimte nemen. Misschien wil je praten over wie je mist, een mooie foto neerzetten en kaarsjes branden. Op de bank onder een deken een boek lezen. Met kerst die mensen opzoeken waar je jezelf kan zijn. Misschien ga je dan uitbundig koken, naar de kerk, de kerstmarkt bezoeken of vuurwerk afsteken bij de jaarwisseling. Misschien niet, onttrek je je eraan.
Je mag voelen wat voor jou past. De trechter omkeren, zijn wie je bent met alles wat je voelt en uitspreken wat je nodig hebt. Voor mij persoonlijk is dat dit jaar “simpelheid”. Geen afspraken anders dan met mijn gezin. Samenzijn met familie kan ook prima de dagen voor en na Kerst.
Rouw tijdens de kerstdagen: wat kun je doen voor een ander?
Ben je zelf niet de persoon met verdriet, maar is iemand in je omgeving dat wel? Je kunt de ander helpen zichzelf te zijn deze dagen. Door te vragen hoe het echt gaat en wat hij of zij nodig heeft. Misschien is dat praten over gevoel, de naam noemen van degene die er niet meer is of herinneringen ophalen en foto’s kijken. Samen ervaren dat het verdriet er mag zijn en daardoor vaak juist heel warm en verbonden voelt. Misschien wil iemand juist afleiding. Maar vrágen, hoe moeilijk ook, geeft openheid en de ander het gevoel gehoord te worden.
“Met Kerstmis wil je toch flink uitpakken”... Inderdaad. Maar dan het liefst gevoelens en emoties die niet verstopt hoeven te zitten, zodat we allemaal onszelf kunnen zijn.
Reacties
Er zijn nog geen reacties geplaatst bij dit artikel.