Liefde en verlies bepalen wie je bent

Hij was er altijd

Meneer was altijd een stille man geweest. Hij kon je aankijken met een rustige blik en je wist gelijk ‘het is goed’. Wanneer hij voor zich uit bleef staren dan had hij het ‘overzicht’ nog niet op een rijtje: de uitkomst van denken, doen en het effect van handelen.

Zijn vrouw had haar weg gevonden bij haar soms stilzwijgende man. Maar zijn kinderen hadden ontdekt dat vader zeker wel sprak, alleen niet met woorden. Hij was er wanneer ze naar zwemles moesten worden gebracht. Hij stond uren naast de zijlijn te kijken naar de sport van de kinderen. Hij bracht ze naar feestjes en haalde ze uit de discotheek midden in de nacht. Hij was het die zorgde voor de proefexamens en er voor zorgde dat ze konden oefenen. Het was een vader die zijn jongvolwassen kinderen naar Schiphol bracht voor de vakanties en ze weer ophaalde. De lijst van zijn handelen is lang. ‘Dàt is wat onze vader deed’, glunderden de zoon en dochter. Onze vader liet zijn liefde voor ons zien door de vele hulp die hij ons bood. Als vader, schoonvader en als opa. Niets was hem teveel. Hij was er altijd.

Rijkdom

Na het overlijden hadden alle kleinkinderen de kist geverfd en zo lag opa lag in een kleurig beschilderde kist toen hij werd binnengedragen bij aanvang van de afscheidsdienst. Zijn vrouw zat op de eerste rij, omringd door acht kleinkinderen en hun ouders. Wat een rijkdom, dacht ik toen ik ze zo zag zitten. Als vader dit kon zien, wat zou hij dan super trots zijn. Ik vond het werkelijk jammer dat ik geen foto kon maken op dat moment. De kleinsten waren aan het spelen op de grond en de groteren zaten dicht bij oma.

Tijdens de dienst klauterden de allerkleinsten regelmatig op de stoelen die naast mij stonden. En dat maakte dat ik regelmatig even mijn verhaal moest onderbreken om even een zetje te geven of moest opletten dat ze niet van de stoel afvielen. Ik hoorde mezelf tegen een driejarige kleindochter zeggen: ‘kom maar schatje, voorzichtig aan doen hoor’. Met elkaar hebben ze een mooie zonnebloem bij opa neergelegd. En wanneer er een lied was afgelopen hoorde je een kinderstem zeggen: ‘liedje klaar?‘

Cadeau van de liefde

Ik vroeg me diep van binnen af of ik het respect en de waarde van het nemen van afscheid vast wist te houden tijdens deze afscheidsdienst. Het was immers best wel rumoerig zo met al dit kleine gespuis en de plotselinge boze huilpartij, omdat er een speelgoedje werd afgepakt. Tegelijkertijd wist ik ook: dit gezin, dit mooie grote gezin is het cadeau van de liefde. Hun verdriet, hun verlies delen ze met elkaar op hun eigen manier. Het bepaalt wie zij zijn en hoe zij hun kinderen, al zijn ze nog zo klein, met het thema liefde en verlies willen laten kennismaken. Alles is goed.

Een nieuwe herinnering

Ze stonden allemaal rond het graf in de warme zon. De allerkleinsten waren in slaap gevallen in de wandelwagen. De groteren hielden oma stevig vast en luisterden naar de laatste woorden die werden uitgesproken voorafgaande aan de laatste groet. De vogels en de natuur… waar opa zo van hield, het werd uitgesproken zodat er voor iedereen een nieuw moment, een nieuwe herinnering werd geboren. Tijdens de koffie kwamen de verhalen los en waren er tranen bij het vertellen hoe mooi men de afscheidsdienst had gevonden.

Een heel team van mensen had achter de schermen deze dienst voorbereid en ik mocht daar als spreker een onderdeel van zijn. Wat ben ik toch dankbaar dat ik dit mooie werk mag doen.