De kracht van een goede uitvaartondernemer: warm, respectvol en empathisch

Schokkend, respectloos, triest en echt ongehoord. Dat zijn de eerste woorden die bij uitvaartondernemers opkomen na het zien van de eerste aflevering van het nieuwe seizoen Undercover in Nederland afgelopen zondag. In deze aflevering duikt Alberto Stegeman onder in de uitvaartbranche, waarbij hij de verbazingwekkende wanpraktijken van uitvaartondernemer Erik V. in Delft ontmaskert. Zo zag heel Nederland onder andere hoe Erik V. tegen nabestaanden loog over de herkomst van de grafkisten en hoe respectloos er werd omgegaan met de urnen van nabestaanden. Dit kan en mag natuurlijk niet, maar voor de algehele gemoedsrust is het goed om te weten dat dit gelukkig een uitzondering op de regel is. Het zou dan ook heel treurig zijn als één rotte appel de uitvaartbranche een slechte naam zou bezorgen. 

Weet dat de ruim 2.000 Nederlandse uitvaartondernemingen dagelijks 24/7 bereikbaar zijn, een mooi en passend afscheid voor je regelen, je adviseren daar waar jij behoefte aan hebt en je een luisterend oor bieden. Van de ongeveer 150.000 uitvaarten die er jaarlijks plaatsvinden is het goed om te weten dat het overgrote deel van de uitvaartondernemers werkt volgens de normen en waarden die nodig zijn in dit vak. Zij werken er met ziel en zaligheid aan om iemand een mooi afscheid te bieden waar nabestaanden met een goed gevoel op terug kunnen kijken. Wij laten een aantal Nederlandse uitvaartondernemers zelf aan het woord om te vertellen over de schoonheid van het vak en de kracht van een goede uitvaartondernemer.

Warm, empathisch en liefdevol

Hoewel elke uitvaart anders is, kan van elke uitvaartverzorger worden verwacht dat ze warm, empathisch en liefdevol met de overledene en de nabestaanden om zullen gaan. Uitvaartverzorger is een bijzonder beroep. Sterker nog: het is voor velen eerder een roeping.

De uitvaartondernemers aan het woord:

Zo weet Barbara Alma (Alma Uitvaartzorg, Naarden) hoe belangrijk haar werk is. Zij werkt al tien jaar als uitvaartverzorger. “Ik vind het altijd weer fijn dat ik iets mag betekenen voor een ander. Als een groep mensen die bij zo een trieste gebeurtenis in hun leven onmachtig is, jou vraagt om erbij te zijn op dat moment, dan vind ik dat een eer.” 

Ook Henriette aan de Wiel (Cirkel van Afscheid, Rhoon) deel haar visie als gepassioneerde uitvaartondernemer: “Iedereen verdient het om met waardigheid behandeld te worden. Je gaat bij families langs in een periode van verdriet om een heel mooi afscheid te verzorgen waar ze met een goed gevoel op terugkijken.”

Wat kan je van de uitvaartondernemer verwachten?

De uitvaartondernemer is er om de taken van jullie als familieleden uit handen te nemen, zodat jullie je kunnen focussen op het verdriet en het verlies. Ben je er nog niet helemaal over uit hoe je het betreffende afscheid voor je ziet, bijvoorbeeld omdat het overlijden onverwacht was, dan is de uitvaartondernemer er ook om samen met jullie te sparren over een mogelijke indeling en ideeën. Probeer goed te bedenken wat je belangrijk vindt, een uitvaart kun je namelijk maar één keer goed doen. Ons advies is dan ook om duidelijk je wensen aan te geven zodat het afscheid zo goed mogelijk aansluit op jouw wensen.

Barbara Alma beschrijft wat er op het persoonlijke en zakelijke vlak van een uitvaartverzorger verwacht mag worden: “Iedere uitvaart is weer anders, maar je moet altijd empathisch zijn, rust uitstralen, sturen en tegelijkertijd onzichtbaar zijn. Een goede uitvaartondernemer kan dat.” 

Merel Westermann (Uitvaartbegeleiding Merel Westermann, Amsterdam) is vijftien jaar geleden als uitvaartbegeleider gestart en vond dat er meer mogelijk moet zijn dan het standaard riedeltje van koffie en cake, drie keer muziek en drie toespraken. “Ik wilde iets moois doen en mensen op persoonlijk vlak begeleiden. Je begeeft je onder mensen die in een moeilijke en kwetsbare situatie begeleiding nodig hebben. Ik vind het fijn dat ik een bijdrage kan leveren.” 

Hoe denkt de branche over het hebben van een keurmerk?

In de uitzending viel het woord ‘keurmerk’ een aantal keer. Uitvaartondernemers kunnen zich aansluiten bij een keurmerk om de nabestaanden ervan te verzekeren dat zij kwaliteit bieden. In dit geval was Erik V. niet aangesloten bij een keurmerk, waardoor de uitvaartondernemers zonder een keurmerk in een slecht daglicht kunnen worden geplaatst. Hoewel een keurmerk prima is, betekent dit niet automatisch dat de gepassioneerde uitvaartondernemer zonder een keurmerk geen goed kwalitatief werk verricht. 

We hebben de vraag ‘hoe leidend is het hebben van een keurmerk?' aan een aantal uitvaartondernemers gesteld. Merel Westermann: “een keurmerk zegt niet zoveel over hoe een uitvaartondernemer werkt. Je keurmerk zijn de families waar je een uitvaart voor hebt verzorgd en dit aan elkaar doorgeven.” Ook Barbara Alma geeft haar mening: “Helaas zijn er in elke branche mensen die malafide handelen en in de uitvaartbranche is dat des te erger. Wij hebben het keurmerk, maar het keurmerk is nog niet wijdverbreid en het nationaal examen staat nog in de kinderschoenen, al sta ik wel achter de ontwikkelingen. Maar er zijn heel veel collega’s die ook zonder keurmerk aan bepaalde regels voldoen en fantastisch werk leveren."

Edward Kardol (Omen Uitvaartzorg, Wassenaar): “Als uitvaartondernemer werk je met je hart om een mooie uitvaart te regelen waarbij we met respect en waardigheid met de overledene omgaan. Het is triest als dat niet gebeurt, maar we merken gelukkig dat mensen zich steeds meer gaan voorbereiden. Uitvaartverzorger is helaas een vrij beroep, maar door het hebben van een keurmerk voldoe je aan bepaalde eisen, zoals het zijn van een gediplomeerd uitvaartverzorger en het voeren van transparante communicatie.”

Desley Boxtart (By Desley, Zoetermeer/Heemskerk) is als vernieuwende partij op dit moment nog niet aangesloten bij een keurmerk. Desley: “Voor mij staan normen en waarden hoog in het vaandel. Zodra dit een pijler wordt van een keurmerk, sta ik daar voor open.”

Uit de antwoorden van de verschillende uitvaartondernemers blijkt dat de uitvaartbranche in ontwikkeling en beweging is, maar dat we een gezamenlijk doel hebben: een mooi en waardig afscheid voor de nabestaanden. 

De schoonheid van het vak

Ook Managing Director van RememberMe, Orlanda Adams, is zeer geschokt na het zien van de vrijwel onmenselijke praktijken in de aflevering van Undercover in Nederland. “Dit is duidelijk een incident en een werkwijze die lijnrecht tegenover de manier staat waarop Nederlandse uitvaartondernemers hun werk doen: met respect voor de overledene en met compassie voor de nabestaanden”. Helaas blijft de schoonheid van het vak vaak onbelicht. In elke branche zijn er partijen te vinden die een verkeerd beeld schetsen van de branche, maar wij weten wel zeker dat goede uitvaartondernemers de overhand hebben. 

Als je kiest voor een goede uitvaartondernemer kun je vrijwel altijd rekenen op een deskundige en betrouwbare begeleiding. Al kan het natuurlijk geen kwaad om zelf betrokken te zijn en je goed te laten informeren bij het regelen van een uitvaart van een geliefde. Maar hoe pak je dit aan? Wij geven een aantal tips:

• Maak altijd een persoonlijke afspraak met de uitvaartverzorger, zodat je alvast zoveel mogelijk kunt bespreken én zodat je kunt aanvoelen of het klikt. Het laatste afscheid van een dierbare wil je namelijk in goede handen leggen.

• Zorg ervoor dat je op voorhand weet wat je wensen gaan kosten en geef daar je goedkeuring voor.

• Weet dat je nergens aan bent gebonden zolang je niks hebt toegezegd. Heb je je twijfels na het gesprek? Ga dan nog een gesprek aan met een andere uitvaartondernemer.

• Speur het internet goed af en bekijk de websites en recensies van diverse uitvaartondernemingen kritisch. Of vraag in je kringen of zij een goede uitvaartondernemer kennen waar zij bijvoorbeeld al ervaring mee hebben.