Door het coronavirus ziet de wereld er momenteel anders uit, ook het afscheid nemen en rouwen om een overleden dierbare. Regels voor uitvaarten zijn zo aangescherpt, dat veel mensen die afscheid willen nemen, dat niet kunnen doen op de manier zoals ze zouden willen. Dit geeft extra verdriet, zowel bij de familie als bij de mensen om hen heen.
Vanuit uitvaartondernemingen en familie worden alternatieven met digitale media ingezet. Zo kunnen betrokkenen live meekijken met een uitvaart. Maar wat kun je zelf nog meer doen om om te gaan met je gevoel, wanneer je niet persoonlijk bij een uitvaart of condoleance aanwezig kunt zijn?
Hoe kan ik op afstand in mijn gevoel afscheid nemen?
- Reserveer de tijd van de uitvaart voor jezelf. Meld dit ook aan je werkgever als dat nodig is. Als er geen digitale verbinding is met de uitvaartdienst, zet dan je telefoon op vliegtuigmodus of uit, en sta tijdens de dienst stil bij de overledene. Zet muziek op, brand een kaars, schrijf een brief aan de overledene. Zeg hardop wat je op je hart hebt, deel het met je huisgenoten, of zet het op papier.
- Als je na de uitvaart meer behoefte hebt aan stilstaan bij je gevoel, neem daar dan ook de tijd voor. Je kunt foto’s kijken en herinneringen ophalen. Dit kun je alleen doen, of met anderen via een digitale video-meeting (zoom).
- Schrijf een uitgebreidere condoleance kaart dan je normaal zou doen. Ga er echt even voor zitten. Deel niet alleen een “gecondoleerd en sterkte”, maar ook wat je zou zeggen bij het condoleren tijdens de uitvaart, tijdens de koffie of borrel. Dit geeft ruimte aan je eigen verdriet, maar ook meteen steun aan de nabestaanden. Verbinding kan op zoveel manieren.
Hoe kan ik anderen op afstand troosten?
Na een uitvaart is vaak een vreemde en onwezenlijke tijd voor nabestaanden. Nu we ook meer op afstand van elkaar zijn, is nabijheid op een andere manier heel welkom. Hier een aantal tips:
- Stuur een attentie om te troosten met een persoonlijk bericht. Als het een jong iemand betreft, kan een knuffelbeer heel passend zijn. Maar ook een volwassene kan dit als troostrijk ervaren!
- Neem een videoboodschap op. Die kun je eenvoudig opnemen met je telefoon of digitale camera, en versturen via Whatsapp of WeTransfer. Geef een nabestaande een knuffel of zoen op afstand.
- Stuur een kaartje, pak een wit vel van een schrijfblok en schrijf een ouderwetse brief. Kun je de deur niet uit, fotografeer ‘m dan en stuur de foto via Whatsapp of e-mail. Haal herinneringen aan de overledene op via die brief.
- Als je in de buurt woont van de nabestaanden, organiseer dan met een aantal buren een systeem om in toerbeurt iets voor de deur te zetten/leggen. Een pan soep, een bos bloemen, boodschappen, een attentie. Laat één iemand van deze groep het contact met de nabestaanden houden en navragen waar behoefte aan is.
Beter wél iets doen
Of het nu gaat om ruimte voor je eigen gevoel, of het troosten van anderen: soms zijn we geneigd om maar niets te doen doordat we twijfelen of het wel goed genoeg is. Of we gaan denken dat de ander misschien denkt dat... (vul maar in)
Naar mijn mening doet de vorm er in deze bijzondere situatie niet zoveel toe. Nu het afscheid op zoveel manieren anders loopt dan verwacht, zullen nabestaanden blij zijn met alle steunbetuigingen. Ze geven verbondenheid, en dat is juist waar we in deze tijd van fysieke afstand zoveel baat bij kunnen hebben.
Reacties (1)