De erfenis, ook wel nalatenschap genoemd, komt toe aan de erfgenamen. Bij het erfrecht komen standaardregels kijken over wie de erfgenamen zijn. Dit wordt ook wel het 'versterferfrecht' genoemd. Het versterferfrecht geldt als iemand geen testament heeft opgesteld. In het geval er wel een testament is opgesteld, gelden de hierin genoemde personen als erfgenaam. Alleen in een testament kan afgeweken worden van hetgeen geregeld is in het versterferfrecht. Lees hier meer over het erven en de verdeling van de erfenis zonder testament.
Het versterferfrecht in het kort
Het versterferfrecht, ook wel wettelijk erfrecht genoemd, omvat alle regels die gelden als iemand zonder een testament overlijdt. In dat geval laat de overledene de erfenis aan de erfgenamen achter op grond van de wet. Hierbij is een bepaalde volgorde vastgesteld van familieleden die van de overledene erven. Het is als erflater erg belangrijk om te weten dat een testament boven het versterfrecht staat. Dit betekent dus dat een testament noodzakelijk is als het voor jou als erflater belangrijk is dat jouw erfenis geheel naar wens wordt verdeeld. Hierdoor komt jouw erfenis niet terecht bij iemand, waarvan jij bijvoorbeeld niet wilt dat deze persoon jouw erfenis in handen krijgt. Lees hier meer over het belang van een rechtsgeldig testament.
4 groepen
De erfgenamen zijn naar bloedverwantschap in 4 groepen onderverdeeld. Wij lichten de verschillende groepen in de door de wet vastgelegde volgorde kort toe:
Groep 1: echtgenoot, geregistreerd partner en (klein)kinderen
In de eerste groep gaat het om de echtgenoot, geregistreerd partner en eigen kinderen dan wel kleinkinderen. Als de erflater getrouwd is en kinderen heeft, hebben de echtgenoot en de kinderen ieder recht op een gelijk deel van de erfenis. Hierbij is dan ook de wettelijke verdeling van toepassing.
Alle kinderen die tijdens het huwelijk zijn geboren, maar ook kinderen die zijn erkend, vallen onder groep 1. Dus ook kinderen die zijn geadopteerd en kinderen van wie het vaderschap gerechtelijk is vastgesteld. Kinderen kunnen de erfenis pas opeisen na het overlijden van de langstlevende echtgenoot. Komt het kind te overlijden? Dan treden diens kinderen in de plaats van hun ouder. Kleinkinderen treden in de plaats van hun ouder, als deze eerder is overleden. Ben je als erflater getrouwd en heb je geen kinderen? Dan is jouw echtgenoot de enige erfgenaam.
Groep 2: ouders, (half)broers en (half)zussen
In groep 2 gaat het om de ouders, (half)broers en (half)zussen. Als de erflater niet getrouwd is en geen kinderen heeft, dan hebben de ouders, (half)broers en (half)zussen recht op de erfenis. De ouders erven in dit geval ieder een kwart, de halfbroer en/of -zus de helft van een volle broer en/of zus. Is een broer of zuster al eerder overleden, dan kunnen diens kinderen de erfenis opeisen.
Groep 3 en groep 4: (over)grootouders
Heb je als erflater geen echtgenoot, geen kinderen, geen ouders en geen broers of zussen, dan erven jouw grootouders (groep 3). Als die al gestorven zijn, komen hun (klein)kinderen daarvoor in de plaats (dit zijn je ooms, tantes, neven en nichten). Zijn ook deze allemaal gestorven, dan komen de overgrootouders met hun afstammelingen daarvoor in de plaats.
Inzoomen op groep 1
Ter verduidelijking gaan wij wat dieper in op de eerste groep mensen die in het geval dat er geen testament is opgemaakt recht hebben op de erfenis.
Het versterferfrecht bij een huwelijk
We beginnen met de echtgenoot/geregistreerd partner. Als één van de partners overlijdt en er is sprake van kinderen, dan wordt de erfenis eerlijk verdeeld over het aantal erfgenamen. Zijn er vier erfgenamen, dan heeft iedere erfgenaam dus recht op 1/4 deel van de erfenis. Als de erflater in gemeenschap van goederen is getrouwd en hij of zij komt te overlijden, dan heeft de echtgenoot recht op de helft van de huwelijksgoederengemeenschap. In dit geval wordt de gehele erfenis in tweeën gesplitst, waarvan de helft toekomt aan de langstlevende echtgenoot op basis van het huwelijksvermogensrecht. De andere helft wordt gelijkmatig verdeeld over de overige erfgenamen.
Het versterferfrecht en kinderen
Zoals je aan het begin al hebt kunnen lezen, krijgen kinderen hun erfdeel pas nadat de langstlevende echtgenoot is overleden. Soms gaat het om kinderen uit een eerder huwelijk. Hierdoor kan het gebeuren dat bezittingen via de stiefouder bij de stieffamilie terechtkomen. Kinderen kunnen in dit geval een beroep doen op het wilsrecht. Zij krijgen dan goederen in eigendom ter waarde van de vordering die zij hebben op de langstlevende echtgenoot. Hoewel de kinderen dan eigenaar zijn, mag de echtgenoot tijdens zijn leven wel zelf de goederen blijven gebruiken. In een testament kunnen de wilsrechten van de kinderen worden beperkt of juist uitgebreid.
Vóór een overlijden, maar ook na een overlijden, kan advies van een notaris belangrijk zijn. Denk aan het opstellen van een testament of de afwikkeling van nalatenschappen. Op onze leverancierspagina vind je geschikte partijen die jou hierbij kunnen helpen.
Reacties
Er zijn nog geen reacties geplaatst bij dit artikel.